owocniki
w stanie zamkniętym:
kulistawy lub przypłaszczony ale z uwypuklonym szczytem, 15-30 (40) mm średnicy, powierzchnia pokryta grzybnią silnie przerośniętą z podłożem; osłona zewnętrzna (egzoperydium) pęka prawie do połowy promienia na 6-8 (10) trójkątnych ostro zakończonych płatów, które mogą być dalej rozszczepione na końcach; nie higroskopijna; płaty rozchylają się i podginają unosząc główkowatą osłonę wewnętrzną ku górze; rozszylone mają 40-65 (90) mm średnicy; strona zewnętrzna egzoperydium u startych owocników, po odpadnięciu grzybni przerośniętej z podłożem, włóknista, cienka, nieco błyszcząca, ochroróżowawa, beżowa do szarobrązowej
osłona wewnętrzna (endoperydium):
zwykle wyraźnie spłaszczone, 10-25 (30) mm średnicy; początkowo jasne, beżowe, potem ciemnieje brązowe, szarobrązowe do czarniawego; cienkie, pergaminowate, młode z mączysto-włóknistym nalotem; kołnierz (apofiza) u podstawy osłony wewnętrznej o ostrej krawędzi, skierowanej w dół, tworzy kołnierz wokół wyraźnej szyjki, która ma 4-6 (9) mm długości; ujście zarodników (perystom) na szczycie, wyrażne, stożkowate, początkowo pokryte mączysto-włoknistym nalotem, po jego usunięciu, wyraźnie karbowane (grzebieniaste), z 16-20 karbami; wokół perystomu czasem wałeczek, bez otaczającego, odmiennie zabarwionego, talerzyka; gleba czekoladowobrązowa; kolumella dobrze wykształcona, sięga czasem aż do szczytu osłony wewnętrznej
forma ochrony:
status na Czerwonej Liście [E] wymierające
występowanie:
rzadki, owocniki wyrastają latem, pojedynczo lub gromadnie w miejscach żyznych, często wśród roślinności azotolubnej, pod krzakami, w parkach i lasach, w miejscach ciepłych lecz zacienionych
Literatura